Oaza epoki żelaza: tajemnicze psycho-rośliny odkryte w Qurayyah!

Oaza epoki żelaza: tajemnicze psycho-rośliny odkryte w Qurayyah!

Archeolodzy dokonali znaczących odkryć w starożytnej osadzie Qurayyah w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej, gdzie od 2014 r. trwają szeroko zakrojone badania. Współpraca między Uniwersytetem Wiedeńskim a Komisją ds. Dziedzictwa Ministerstwa Kultury Arabii Saudyjskiej przyniosła już wstępne rezultaty. Znaleziska te pochodzą z okresu neolitu i ukazują rozwój Qurayyah w imponującą 300-hektarową oazę miejską we wczesnej epoce brązu, która była otoczona ośmiokilometrowym murem.

Qurayyah, położone na wschodnich zboczach gór Hejaz w regionie Tabuk, to nie tylko stanowisko archeologiczne, ale także projekt wodociągów stworzony przez człowieka. Tama, dwa kilometry na południe od osady, magazynuje wodę rzeczną do nawadniania okolicy. Osada, która istniała aż do okresu nabatejskiego i rzymskiego, znana jest z zakładów produkcji malowanej ceramiki i wielu pieców garncarskich, których początki sięgają XVII i XVI wieku p.n.e. Bądź na bieżąco.

Rośliny psychoaktywne w epoce żelaza

Do najbardziej ekscytujących znalezisk należą przybory do palenia odkryte w dwóch domach. Na szczególną uwagę zasługuje wykrycie alkaloidów ruty stepowej (Peganum harala) w pozostałościach na ceramicznych misach paleniskowych. Roślina ta, znana ze swoich właściwości psychoaktywnych i leczniczych, jest używana jako zapach i barwnik w różnych kulturach. W Iranie słowa szkody używa się podczas uroczystości takich jak wesela, natomiast w Turcji i Iranie mówi się, że strąki nasion chronią przed „złym okiem”. Wyniki tych badań dostarczają pierwszego chemicznego dowodu na najwcześniejsze znane na świecie spalanie substancji szkodliwych.

Znaleziska przyborów do palenia w pomieszczeniach mieszkalnych, a nie w grobowcach czy świątyniach, wskazują, że ruta stepowa była używana głównie do celów leczniczych i ze względu na jej działanie psychoaktywne. Odkrycia te poszerzają wiedzę na temat wczesnych społeczeństw ludzkich w Qurayyah oraz sposobu, w jaki korzystały one z roślin i ich możliwych zastosowań.

Kontekst starożytnych budynków w Arabii

Badania w Arabii Saudyjskiej poczyniły znaczne postępy w ciągu ostatniej dekady, szczególnie dzięki odkryciu struktur mustatil, czyli dużych konstrukcji wykonanych z ułożonych w stos kamieni, które mają około 7000 lat. Pomniki te należą do najstarszych wielkoformatowych budynków na świecie i zapewniają wgląd w historię przetrwania wczesnych ludów pasterskich. Struktury mustatil znalezione w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej mogą być rytualnymi miejscami działań społecznych, odzwierciedlającymi dynamikę społeczną ówczesnych społeczeństw.

Budowa tych pomników pokazuje, jak ludzie w wymagającym środowisku, takim jak północna Arabia, która była wówczas bardziej zielona i charakteryzowała się większą ilością opadów, rozwinęli struktury społeczne, aby zorganizować swój sposób życia. Badania dotyczące budynków Qurayyah i Mustatil mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia złożonego krajobrazu społecznego i kulturowego regionu w czasach starożytnych.