Gmina w potrzebie: Gdzie jest pilnie potrzebna pomoc finansowa?

Gmina w potrzebie: Gdzie jest pilnie potrzebna pomoc finansowa?

W poruszającym przemówieniu końcowym dotyczącym budżetu dyrektor stowarzyszenia regionalnego Peter Gillo (SPD) zwrócił uwagę na alarmującą sytuację finansową gmin. „Podatek jest zdecydowanie za wysoki, a trudności finansowe miast i gmin ogromne” – wyjaśnił. W 2025 r. trzeba będzie zaciągnąć same pożyczki o wartości 108 mln euro, aby dokonać pilnie potrzebnych inwestycji w infrastrukturę szkół i przedszkoli oraz renowacji oszczędzających energię. Gillo podkreślił, że obowiązkowe wydatki na ubezpieczenia społeczne, młodzież i personel stale rosną, a jednocześnie eksploduje liczba spraw rozpatrywanych przez ZUS. Wszystkie frakcje są zgodne: miasta i gminy są na skraju załamania finansowego. Dyskusją pozostaje również to, czy w przyszłości rządy federalne i stanowe nie będą mogły przenosić dodatkowych zobowiązań finansowych na gminy, które nie otrzymują wynagrodzeń lub są one opłacane w niewystarczającym stopniu. Jednakże, jak wyjaśnił Roland König (FDP), decyzję w sprawie pilnie potrzebnego rozporządzenia w sprawie umorzenia długów można podjąć jedynie na szczeblu federalnym.

Perspektywy europejskie i wyzwania lokalne

Sytuacja finansowa to nie tylko problem lokalny. W kompleksowym badaniu Rady Gmin i Regionów Europy, opublikowanym we współpracy z KDZ, zbadano sytuację finansów gmin w 40 krajach. Badanie zatytułowane „Lokalne finanse a ekologiczna transformacja” wykazało, że miasta i miasteczka w Europie radzą sobie lepiej, niż oczekiwano, pomimo ogromnych wyzwań, jakie stwarza kryzys finansowy i kryzys związany z Covid-19. Ponad trzy czwarte wydatków gmin w latach 2010–2020 przeznaczono na istotne obszary życia, takie jak edukacja i usługi społeczne. Uderzające jest to, że władze lokalne finansują ponad połowę wszystkich inwestycji publicznych, choć odpowiadają za zaledwie jedną czwartą wszystkich wydatków. Podkreśla to kluczową rolę, jaką odgrywają gminy w utrzymaniu usług publicznych i ochronie klimatu.

Pomimo stabilnego zadłużenia na poziomie lokalnym, badanie pokazuje również, że w wielu krajach europejskich autonomia finansowa gmin jest ograniczana. Szczególnie w takich krajach jak Węgry i Hiszpania udział wydatków subkrajowych w wydatkach sektora instytucji rządowych i samorządowych spadł. Niepokój budzi także Austria, gdzie gminy cieszą się autonomią finansową poniżej średniej w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Ustalenia te mogłyby stanowić ważny impuls do dyskusji na temat wzmocnienia finansów gmin w Niemczech i Austrii, aby móc działać w przyszłości i umożliwić niezbędne inwestycje.

Jak podaje „Saarbrücker Zeitung”. o wysokich obciążeniach finansowych gmin w okresie Rada Gmin i Regionów Europy opublikował swoje ważne opracowanie na temat finansów gmin w Europie.