De heuvel waar het idee van een Palestijnse staat zou kunnen mislukken
Op een heuvel op de Westelijke Jordaanoever dreigt de droom van een Palestijnse staat uiteen te vallen. De uitbreiding van Israëlische nederzettingen zou de regio onherroepelijk kunnen veranderen.

De heuvel waar het idee van een Palestijnse staat zou kunnen mislukken
Jabal al-Baba, Westelijke Jordaanoever – In een Palestijns dorp met uitzicht op Jeruzalem denkt Atallah Mazara’a na over zijn lang gekoesterde droom. Zijn bedoeïenendorp Jabal al-Baba ligt in het geografische centrum van de bezette Westelijke Jordaanoever, tussen de noordelijke en zuidelijke delen van een toekomstige Palestijnse staat. Maar met elke dag die voorbijgaat lijkt deze droom steeds verder in de verte te groeien.
De dreiging die uitgaat van het Israëlische nederzettingenbeleid
De extreemrechtse Israëlische minister van Financiën Bezalel Smotrich kondigde vorige week de definitieve goedkeuring aan voor de bouw van duizenden nieuwe appartementen ter uitbreiding van de Israëlische nederzetting Ma'ale Adumim. Dit project zou Snijd de Westelijke Jordaanoever in twee delen – een plan dat bekend staat als E1.
De impact op de Palestijnse bevolking
Smotrich maakte duidelijk dat het zijn doel was om het vooruitzicht op een Palestijnse staat te vernietigen. Hij zei: “De Palestijnse staat zal niet worden weggevaagd met slogans, maar met acties.” De minister is voornemens dit gebied in beslag te nemen om de oprichting van een Palestijnse staat te voorkomen. “Ons lot is onzeker, niet alleen het mijne, maar dat van elk kind, elke vrouw, elk individu. Ik ben bang”, vertelde Mazara’a, het hoofd van het dorpscomité, aan CNN.
Volgens het gouvernement van Jeruzalem van de Palestijnse Autoriteit lopen ongeveer 7.000 Palestijnen in 22 bedoeïenengemeenschappen het risico van gedwongen verhuizing, bedreigd door het E1-plan.
Het leven in Jabal al-Baba
Jabal al-Baba is een van deze gemeenschappen, waar 80 gezinnen wonen, in totaal 450 Palestijnen. Het dorp herbergt ongeveer 3.000 dieren, die van fundamenteel belang zijn voor de manier van leven van de bedoeïenenherders. Terwijl Mazara'a langs de huizen loopt die op elk moment gesloopt kunnen worden, wijst hij naar de naburige Joodse nederzetting Ma'ale Adumim en zegt: "De bedoeïenenaanwezigheid in dit land is een aanvulling en verrijkt de natuur, in tegenstelling tot de aanwezigheid van nederzettingen."
Israël veroverde de Westelijke Jordaanoever in de oorlog van 1967 tegen Jordanië en begon daar vervolgens Joodse nederzettingen te bouwen, die volgens het internationaal recht, de Verenigde Naties en een groot deel van de internationale gemeenschap als illegaal worden beschouwd. De VN beschouwen de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem als bezet gebied dat de Palestijnen zoeken voor een toekomstige staat. Velen beschouwen de nederzettingen als het grootste obstakel voor de Palestijnse staat, omdat veel Joodse gemeenschappen zich uitbreiden rond Palestijnse bevolkingscentra, vaak op Palestijns particulier land.
De strijd voor de rechten van de bedoeïenen
“Deze families wonen hier al sinds mensenheugenis, al vóór 1967”, zegt Mazara’a. "Ze waren hier voordat de nederzettingen werden gebouwd. Als bedoeïen is het belangrijk voor mij om in dit gebied te blijven. Het is niet aan Israël om mijn leven voor mij in een ander gebied te dicteren."
Pogingen om de vooruitzichten voor een Palestijnse staat te vernietigen zijn een open doel van Bezalel Smotrich en andere leden van het kabinet van premier Benjamin Netanyahu. Hij pleit al lang voor de uitbreiding van Joodse nederzettingen. In één gelekte audio-opname vanaf juni 2024 verklaarde Smotrich dat de manier om een Palestijnse staat te voorkomen die Israël in gevaar zou kunnen brengen, het ontwikkelen van Joodse nederzettingen was. “Het doel is om het DNA van dit systeem over vele, vele jaren te veranderen.”
De toekomst van de bedoeïenen en de invloed van de Israëlische politiek
Na de verkiezingsoverwinning van de Amerikaanse president Donald Trump had Smotrich de leiding over de voorbereidingen voor de annexatie van de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Hij vertelde de Knesset dat de overwinning van Trump ‘een belangrijke kans biedt voor de staat Israël’. De ‘enige manier om de dreiging van een Palestijnse staat weg te nemen’, zei Smotrich, ‘is het toepassen van de Israëlische soevereiniteit over alle nederzettingen in Judea en Samaria’, de bijbelse term die Israël gebruikt om de Westelijke Jordaanoever te beschrijven.
Net ten zuiden van het dorp ligt de bruisende Palestijnse stad Al-Eizariya, die grenst aan Oost-Jeruzalem. Het is een dynamische gemeenschap met toeterende claxons en drukke straten die in de commerciële behoeften voorzien. Een deel van de bedoeïenen die worden hervestigd, zou naar de stad moeten verhuizen. Mohammad Mattar, een ambtenaar van het stadsbestuur, zei dat dit een compleet andere wereld zou zijn voor de bedoeïenen, in een onzekere omgeving waarin ze noch hun brood konden verdienen, noch hun dieren konden laten grazen.
In verband met de bouw van de E1-nederzetting plande Israël ook een weg die rechtstreeks door Al-Eizariya zou lopen en aparte routes zou creëren voor Israëli's en Palestijnen rond de nederzetting, volgens Peace Now, een organisatie die de uitbreiding van nederzettingen op de voet volgt.
De reacties op de gedwongen hervestigingen
Toen CNN de stad bezocht, meldde Mattar dat er 112 sloopbevelen waren afgegeven aan winkeleigenaren, waarbij de deadline voor uitzetting al was verstreken. In gedempte gesprekken vroegen bezorgde Palestijnen zich af of er al nieuws was over wat er daarna zou gebeuren. Sommigen hadden al besloten hun verliezen te beperken en hadden hun bedrijf gesloten zodra de orders waren gegeven, zonder uitzicht op compensatie. Anderen, die al eerder met dergelijke bedreigingen te maken hadden gehad, kozen ervoor om te blijven.
“Ze wachten op Gods tussenkomst of tussenkomst van de overheid om dit project te stoppen”, zei Mattar.
Al-Eizariya wordt beschouwd als een “voedselmand” voor de stad Jeruzalem, meldden bewoners. Het heeft de grootste winkelmarkt op de Westelijke Jordaanoever en verbindt het noorden met het zuiden. Als Israëls geplande weg wordt aangelegd, zullen ze voor hun behoeften elders moeten zoeken, waardoor het moeilijker en duurder wordt. De winkeleigenaren vrezen dat hun spaargeld op zal zijn.
Hoop op Amerikaanse interventie
"Ik heb al mijn geld hier geïnvesteerd. Als ze alles vernietigen, heb ik niets meer te doen. Ik ben 65 jaar oud. Ik hoop dat ze dit niet zullen doen", zei Abdullah, die supermarkten en een restaurant in de omgeving runt, terwijl hij zijn tranen bedwong. “We hopen dat de (Amerikaanse) president (Donald) Trump zich ermee zal bemoeien en dit zal stoppen.”
Tijdens de eerste termijn van Trump presenteerde zijn regering een visie die bekend werd als ‘De Deal van de Eeuw’. In het plan van Trump werden delen van Oost-Jeruzalem vaag vermeld als de hoofdstad van een Palestijnse staat. Maar sinds hij opnieuw aan de macht is gekomen, heeft Trump nauwelijks over dit lang sluimerende plan gesproken.
De strijd voor vrede en de oplossing van het conflict
Hagit Ofran is een Israëlische vredesactivist en mededirecteur van Settlement Watch at Peace Now. Zij houdt toezicht op de Israëlische nederzettingen en spreekt zich al tientallen jaren uit tegen de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever. “Het bijna twee jaar durende offensief van Israël in Gaza heeft het moeilijk gemaakt om de aandacht van mensen op de Westelijke Jordaanoever te vestigen”, vertelde ze aan CNN.
“We vechten om de oorlog in Gaza te beëindigen en een einde te maken aan de bezetting op de Westelijke Jordaanoever. Het is hier een gekke wereld”, voegde ze eraan toe. Ofran merkte op dat er een weg is aangelegd om het verkeer van inwoners van de E1-nederzetting te vergemakkelijken en legde uit dat dit het centrum van de Westelijke Jordaanoever effectief zal afsluiten voor de Palestijnen en hun bewegingsvrijheid zal controleren. Palestijnse huizen zouden worden gesloopt en gemeenschappen zouden worden geïsoleerd.
Het langetermijnperspectief voor de Palestijnen
“Ik weet niet hoe ze toegang zullen krijgen tot de gebieden die ze normaal gesproken bereiken. Het hangt af van de goede wil van deze regering, die geen goede wil heeft getoond aan de Palestijnen”, zei ze. "Ze kunnen geen levensvatbare economie ontwikkelen, laat staan een staat. Het zal onmogelijk zijn om voor de Palestijnen een hoofdstad in Oost-Jeruzalem te hebben."
Voor sommige Palestijnen heeft de recente definitieve goedkeuring van de E1-schikking het idee van een Palestijnse staat niet uitgewist, zoals Israël dat al lang doet door feiten ter plaatse te creëren. “Als je kijkt naar de nederzettingen die er nu overal zijn, is het onmogelijk om een Palestijnse staat met geografische continuïteit te vestigen”, zegt Khalil Toufakji, een Palestijnse cartograaf die sinds 1983 de Israëlische nederzettingen in de gaten houdt.
Hij merkte op dat hoewel deze stap het einde markeert van een Palestijnse toekomst, de ondergang ervan al lang is bevestigd. “De (Israëlische regering) profiteerde van de gebeurtenissen van 7 oktober en president Trump om haar plannen uit te voeren.”
Terug op de heuvel, onder een grote boom in de middagwind, kijkt Mazara’a uit over zijn dorp, niet zeker of het morgen nog steeds zijn thuis zal zijn. "Het gaat niet alleen om mijn leven; het gaat om mijn herinneringen en mijn jeugd. Ik ken alle uithoeken van dit gebied", zei hij. “Jabal al-Baba is niet alleen het einde van de dromen van de bedoeïenen die hier wonen, maar ook het einde van elke Palestijnse droom van een staat in de toekomst.”