Crisisbesprekingen in Istanbul: vrede tussen Israël en Hamas in zicht?

Crisisbesprekingen in Istanbul: vrede tussen Israël en Hamas in zicht?

Op 4 november 2025 riepen verschillende moslimstaten gezamenlijk op tot naleving van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas. Dit verzoek werd gedaan tijdens een bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken in Istanbul, bijgewoond door onder meer Turkije, de Verenigde Arabische Emiraten, Indonesië, Qatar, Pakistan, Saoedi-Arabië en Jordanië. Egypte kon de bijeenkomst niet bijwonen vanwege andere verplichtingen. In deze context benadrukte de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan de noodzaak om stappen te ondernemen in de richting van een tweestatenoplossing om duurzame vrede in de regio te bereiken.

De tweestatenoplossing, die het vreedzaam naast elkaar bestaan ​​van Israël en een Palestijnse staat beoogt, wordt al tientallen jaren besproken. Tot nu toe is er echter geen concrete vooruitgang geboekt bij de uitvoering van het vredesplan van de Amerikaanse president Donald Trump. In een tweede fase zorgt dit onder meer voor de ontwapening van Hamas en de uitsluiting van Hamas van politieke deelname in de Gazastrook. Bovendien zal er een internationale vredesmacht worden gevormd om de Gazastrook te stabiliseren. Voor de inzet van deze strijdmacht zou echter een mandaat van de VN-Veiligheidsraad nodig zijn.

Rol van Turkiye en Hamas

Fidan meldde ook dat Hamas bereid is het bestuur van de Gazastrook over te dragen aan een Palestijnse commissie. Deze informatie benadrukt de politieke dynamiek en mogelijkheden voor toekomstige onderhandelingen. Turkije heeft zich historisch gezien gevestigd als een belangrijke bemiddelaar in de regio en speelt een cruciale rol bij het tot stand brengen van het huidige staakt-het-vuren, dat op 10 oktober van kracht werd.

Ondanks deze diplomatieke inspanningen zijn er ernstige veiligheidsproblemen. Israël voerde onlangs een aanval uit in het zuiden van Gaza, waarbij twee mensen om het leven kwamen. Het Israëlische leger rechtvaardigde deze aanval door te beweren dat de Palestijnen een bedreiging vormden en een ‘gele lijn’ hadden overschreden. Deze escalaties werpen een schaduw op de inspanningen om duurzame vrede te bereiken.

Historische context van vredesinspanningen

Het conflict tussen Israël en de Palestijnen heeft een lange en complexe geschiedenis, gekenmerkt door verschillende vredesinitiatieven en diplomatieke inspanningen, maar ook door talloze tegenslagen. De handdruk tussen Yitzhak Rabin en Yasser Arafat op 13 september 1993 is een symbolische datum in het vredesproces in het Midden-Oosten. Sindsdien hebben er verschillende onderhandelingen plaatsgevonden, waaronder de routekaart voor de tweestatenoplossing en initiatieven om de economische samenwerking tussen Israëli's en Palestijnen te bevorderen.

Het conflict blijft echter onopgelost en ernstige complicaties zoals de politieke verdeeldheid in het Palestijnse leiderschap en de toename van Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever compliceren de vredesinspanningen. Critici beweren dat de term ‘vredesproces’ vaak slechts een politieke slogan blijft, zonder dat er substantiële vooruitgang wordt geboekt.