Izrael zdobył najwyższą górę Syrii natychmiast po upadku Assada
Izrael szybko przejmuje kontrolę nad górą Hermon, najwyższym szczytem Syrii, po obaleniu Assada. Działania wojskowe skupiają się na znaczeniu strategicznym i aspektach bezpieczeństwa.

Izrael zdobył najwyższą górę Syrii natychmiast po upadku Assada
Po upadku Bashara al-Assada Izrael nie tracił czasu i bombardował wszystkie syryjskie aktywa wojskowe, które chciał chronić przed rebeliantami. W sumie zaatakowano prawie 500 celów, zniszczono marynarkę wojenną, a według doniesień 90% znanych syryjskich rakiet ziemia-powietrze zostało uszkodzonych.
Bezpieczeństwo i znaczenie strategiczne szczytu w Hermonie
Szczególnie rzuca się w oczy zajęcie najwyższego punktu w Syrii, szczytu Hermon. Podbój ten może okazać się jednym z najtrwalszych zdobyczy, chociaż izraelscy urzędnicy podkreślili, że okupacja ma charakter tymczasowy.
„To najwyższy punkt w regionie, z którego roztacza się widok na Liban, Syrię i Izrael” – powiedział Efraim Inbar, dyrektor Jerozolimskiego Instytutu Strategii i Bezpieczeństwa (JISS). „To niezwykle ważne strategicznie. Nic nie zastąpi gór”.
Kontrola wojskowa nad górą Hermon
Szczyt góry Hermon znajduje się w Syrii, w strefie buforowej, która oddzielała siły izraelskie i syryjskie przez ponad pięćdziesiąt lat, aż do przejęcia kontroli przez wojska izraelskie w zeszły weekend. Do tego momentu szczyt był zdemilitaryzowany i monitorowany przez siły pokojowe ONZ – ich najwyższe stałe rozmieszczenie na świecie.
Izraelski minister obrony Israel Katz wydał w piątek rozkaz przygotowania sił zbrojnych na trudne warunki operacji zimowych. „W związku z rozwojem wydarzeń w Syrii ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa ma zabezpieczenie naszej kontroli nad szczytem w Hermonie” – stwierdził w oświadczeniu.
Implikacje geopolityczne
Izraelskie Siły Obronne (IDF) w dalszym ciągu penetrują obszar wokół szczytu i dotarły do Beqaasem, około 25 kilometrów od stolicy Syrii, podała syryjska grupa aktywistów Voice of the Capital. CNN nie mogło niezależnie potwierdzić tych informacji. Rzecznik izraelskiej armii zaprzeczył w tym tygodniu jakoby wojska zmierzały „w stronę” Damaszku.
Izrael zdobył Wzgórza Golan, strategiczny płaskowyż w południowo-zachodniej Syrii graniczący z górą Hermon, podczas wojny w 1967 roku i od tego czasu okupuje je. Syria próbowała odzyskać ten obszar w wyniku niespodziewanego ataku w 1973 r., ale nie powiodła się i Izrael zaanektował wzgórza w 1981 r. Okupacja ta jest nielegalna w świetle prawa międzynarodowego, ale Stany Zjednoczone uznały roszczenia Izraela do Wzgórz Golan za czasów administracji Trumpa.
Rola szczytu Hermon
Izrael jest właścicielem i operatorem niektórych niższych zboczy góry Hermon od dziesięcioleci Teren narciarski, ale sam szczyt na razie pozostaje na oficjalnym terytorium Syrii.
„Nie mamy planów ingerencji w wewnętrzne sprawy Syrii” – oznajmił premier Benjamin Netanjahu w nagraniu wideo kilka dni po tym, jak Izrael zbombardował setki celów w Syrii i zajął zdemilitaryzowaną strefę buforową. „Zamierzamy jednak zrobić wszystko, co konieczne, aby zapewnić nam bezpieczeństwo”.
Możliwości nadzoru wojskowego
Szczyt góry Hermon jest ogromnym atutem znajdującym się pod kontrolą Izraela. Mając 2814 m n.p.m., jest wyższy niż jakikolwiek punkt w Syrii czy Izraelu i ustępuje tylko jednemu szczytowi w Libanie. „Ludzie czasami mówią, że ziemia nie jest ważna w epoce rakiet – to po prostu błędne zdanie” – zauważył Inbar.
W artykule akademickim opublikowanym w 2011 roku napisał o wielu zaletach, jakie oferuje Hermon: „Umożliwia stosowanie nadzoru elektronicznego w głębi terytorium Syrii, dając Izraelowi zdolność wczesnego ostrzegania w przypadku zbliżającego się ataku”. Argumentował, że zaawansowane alternatywy techniczne, takie jak nadzór powietrzny, po prostu nie mają sobie równych: „W przeciwieństwie do instalacji na górze, nie mogą one przenosić ciężkiego sprzętu, takiego jak duże anteny, i mogą zostać zestrzelone przez rakiety ziemia-powietrze”.
Sytuacja i prognozy geopolityczne
Szczyt znajduje się nieco ponad 35 kilometrów od Damaszku, co oznacza, że kontrola u podnóża Syrii – obecnie także w rękach IDF – stawia stolicę Syrii w zasięgu artylerii.
Premier Izraela oświadczył, że „wyciąga rękę”, aby współpracować z nowym rządem w Syrii. Jednak w świecie po 7 października on i inni przywódcy bezpieczeństwa narodowego dali jasno do zrozumienia, że nie chcą podejmować żadnego ryzyka.
„Przede wszystkim jest to dla nas wygoda” – powiedział emerytowany generał brygady Israel Ziv o operacjach Izraela w Syrii. „Dowiedzieliśmy się, co dzieje się w innych krajach, gdy organizacja terrorystyczna nabywa sprzęt wojskowy”.
Netanjahu podkreślił także, że okupacja ma charakter tymczasowy. „Izrael nie pozwoli dżihadystom wypełnić tej pustki i grozić izraelskim społecznościom na Wzgórzach Golan atakami w stylu 7 października” – powiedział. Jego kryteria wycofania są następujące: możliwość utworzenia sił syryjskich, które „przestrzegają porozumienia z 1974 r. i zagwarantowanie bezpieczeństwa na naszej granicy”.
Nie jest jasne, kiedy uda się to osiągnąć.
To, czy wojsko się wycofa, jest decyzją polityczną” – powiedział Inbar. „Wojsko chciałoby tam pozostać”.
Mike Schwartz i Tim Lister wnieśli swój wkład w powstanie tego raportu.