Ambassadeur Ljubinski verlaat Oostenrijk: wat blijft er over van de missie?

Ambassadeur Ljubinski verlaat Oostenrijk: wat blijft er over van de missie?

Dmitri Ljubinski, jarenlang ambassadeur van de Russische Federatie in Oostenrijk, zal zijn functie in Wenen in de komende weken beëindigen. De aankondiging van het aanstaande ontslag werd donderdag via een Facebook-publicatie bekendgemaakt. Er is nog geen opvolger aangekondigd en Rusland heeft geen verzoek ingediend voor een nieuwe ambassadeur oe24 gemeld.

Lyubinski, op 10 augustus 2015 door president Poetin benoemd, heeft zowel brede bilaterale mogelijkheden als dramatische beperkingen gezien die werden opgelegd door de Russische invasie van Oekraïne, die begon op 24 februari 2022, tijdens zijn bijna tien jaar durende ambtsperiode in Wenen. Sindsdien zijn Lyubinski en zijn collega-diplomaten grotendeels uitgesloten van officiële Oostenrijkse evenementen, wat de diplomatie tussen de twee landen onder druk heeft gezet. Wat vooral opviel was het gebrek aan aanwezigheid van Oostenrijkse vertegenwoordigers op een receptie voor “Ruslanddag”, waar alleen ondernemer Siegfried Wolf aanwezig was.

Diplomatieke effecten en kritiek

Ljubinski vertelde de pers dat zijn tijd in Oostenrijk werd gekenmerkt door “vele jaren die niet gemakkelijk waren”. Hij benadrukte vooral initiatieven met betrekking tot de Grote Patriottische Oorlog als een prestatie. Niettemin klaagde hij over de negatieve berichtgeving in de Oostenrijkse media, die naar zijn mening een vertekend beeld van Rusland schetst. Ljubinski had ook kritiek op de neutraliteit van Oostenrijk. Hij merkte op dat er een gebrek was aan een agenda voor een serieuze dialoog en wees erop dat de lokale politieke leiding de diplomatieke traditie van Wenen had geschaad.

Ondertussen heeft de Oekraïense ambassadeur in Oostenrijk, Vasyl Khymynets, de situatie in Oekraïne omschreven als brutaal en genocidaal. Hij benadrukt dat vrede alleen mogelijk is als Rusland zijn militaire activiteiten stopzet. Hoe Vandaag rapporteerde, bekritiseerde de vredesvoorstellen van Khymynet, die zonder Oekraïne waren geformuleerd, en beschreef het NAVO-lidmaatschap als de meest effectieve weg naar vrede en veiligheid in Europa. De dreiging vanuit Rusland is een centrale kwestie die de hedendaagse relevantie van de Oostenrijkse neutraliteit in twijfel trekt.

De problematische betrekkingen van Oostenrijk met Rusland

In het verleden heeft Oostenrijk vaak als neutrale bemiddelaar in internationale conflicten opgetreden, maar de huidige geopolitieke situatie stelt deze neutraliteit op de proef. De afhankelijkheid van Russische gasimporten, die ondanks internationale kritiek nog steeds tweederde van de Oostenrijkse gasvoorziening uitmaken, is een ander explosief probleem. Voormalig OMV-baas Gerhard Roiss bekritiseerde deze afhankelijkheid en de lange gasleveringscontracten tot 2040.

Sommige Oostenrijkse bedrijven blijven actief in Rusland, wat de voortdurende discussie over de Oostenrijks-Russische betrekkingen aanwakkert. De Oostenrijks-Russische Vriendschapsvereniging blijft actief, terwijl de FPÖ, een partij met traditioneel goede betrekkingen met Rusland, Ruslandvriendelijke voorstellen blijft indienen bij de Nationale Raad. De berichtgeving in de media over de Oekraïense oorlog, met name door de Kronen Zeitung en de ORF, wordt ook bekritiseerd omdat deze vaak pro-Russische verhalen verspreidt, zoals taz notities.

Hoewel de humanitaire hulp van Oostenrijk aan Oekraïne, die sinds het begin van de oorlog ongeveer 750 miljoen euro bedraagt, wordt erkend, wordt deze naar internationale maatstaven als ontoereikend beschouwd. Kanselier Karl Nehammer heeft de neutraliteit van Oostenrijk opnieuw bevestigd, maar er zijn geen tekenen van een herschikking of terugtrekking van de bestaande politieke betrekkingen met Rusland.