De doorbraak in Belém: zo gaat de klimaatrechtvaardigheid nu vooruit!

De doorbraak in Belém: zo gaat de klimaatrechtvaardigheid nu vooruit!

De 195 verdragsstaten van de VN-klimaatconferentie COP30 hebben op 24 november 2025 in Belém het zogenaamde “Belém-pakket” aangenomen. Dit pakket, bestaande uit 29 besluiten, markeert een belangrijke overgang van onderhandelingen naar de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs. Met een duidelijke focus op klimaatrechtvaardigheid, sociale inclusie en het versnellen van mondiale klimaatactie wordt COP30 gezien als een keerpunt in de internationale klimaatonderhandelingen. Het initiatief heeft tot doel de klimaatdoelstellingen te bereiken door middel van concrete maatregelen en programma’s.

Het Belém-pakket bevat een aantal baanbrekende besluiten. Bijzonder opmerkelijk is de geplande verdrievoudiging van de aanpassingsfinanciering tegen 2035. Daarnaast zijn er 59 indicatoren aangenomen om de voortgang richting de Global Adaptation Goal meetbaar te maken. De introductie van een Just Transition-programma, dat bedoeld is om ervoor te zorgen dat sociale rechtvaardigheid en mensenrechten behouden blijven tijdens de mondiale energietransitie, is ook van cruciaal belang. Een ander belangrijk punt is de mondiale mobilisatie om nationale klimaatplannen ten uitvoer te leggen, die werd veroorzaakt door het Mutirão-besluit.

Nieuwe manieren in klimaatfinanciering

Een fundamenteel onderdeel van het pakket is de herschikking van de internationale klimaatfinanciering. In het bijzonder heeft de routekaart van Bakoe naar Belém tot doel jaarlijks 1,3 biljoen dollar te mobiliseren voor klimaatbescherming en aanpassing. Er werden ook nieuwe instrumenten zoals de Global Implementation Accelerator en de Belém Mission to 1.5 gepresenteerd om staten te helpen hun verplichtingen na te komen. Deze ontwikkelingen zijn essentieel om de uitdagingen van de klimaatverandering effectief het hoofd te kunnen bieden.

In deze context wordt het belang van een rechtvaardige transformatie, waarbij niet alleen rekening wordt gehouden met klimaatbescherming, maar ook met sociale rechtvaardigheid, duidelijk. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) houden klimaatverandering en de aantasting van het milieu rechtstreeks verband met de uitdagingen op het gebied van de economische groei en de werkgelegenheid. Een rechtvaardige transitie vereist zorgvuldig management om de beroepsbevolking uit te rusten met de vaardigheden die nodig zijn voor groene groei en ervoor te zorgen dat alle groepen de vruchten plukken van een duurzame transitie.

Klimaatrechtvaardigheid in beeld

Klimaatrechtvaardigheid is een sleutelvraagstuk dat tijdens de COP30 duidelijk naar voren werd gebracht. Historische ongelijkheden, zoals de verschillende kwetsbaarheden voor de gevolgen van de klimaatcrisis, kunnen zowel tussen landen als binnen samenlevingen worden waargenomen. De armste landen hebben aanzienlijk lagere emissies per hoofd van de bevolking vergeleken met rijke landen als Duitsland, maar dragen de gevolgen van de klimaatverandering onevenredig zwaar.

Gebeurtenissen als de orkaan Katrina laten zien dat gemarginaliseerde bevolkingsgroepen, zoals armere Afro-Amerikaanse gezinnen in New Orleans, onevenredig zwaar lijden onder natuurrampen. Gezien het feit dat zowel de sociale als de genderongelijkheid worden verergerd door de klimaatverandering, roept de Fridays for Future-beweging op tot een duidelijke focus op sociale rechtvaardigheid bij klimaatbescherming.

COP30 zette een beslissende stap op weg naar een eerlijkere en duurzamere toekomst. Ondanks deze positieve ontwikkelingen blijft er scepsis bestaan ​​over de naleving van de financiële verplichtingen en de snelle uitvoering van de nieuwe programma's. De komende jaren zullen cruciaal zijn om te bepalen of de beloofde maatregelen daadwerkelijk kunnen worden uitgevoerd en of de transitie naar een klimaatvriendelijke en inclusieve samenleving succesvol zal zijn.

Voor meer details over de ontwikkelingen en hun betekenis kunt u de rapporten van lezen ECONEWS, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Federaal Agentschap voor Burgereducatie bezoek.