Πυρηνικός οπλισμός: Υπάρχει κίνδυνος νέας κούρσας εξοπλισμών μετά το 2026;

Πυρηνικός οπλισμός: Υπάρχει κίνδυνος νέας κούρσας εξοπλισμών μετά το 2026;

Η συζήτηση για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας αυξάνεται επειγόντως καθώς η Νέα Συνθήκη START, η τελευταία εναπομείνασα συνθήκη για το θέμα, λήγει στις αρχές του 2026. Σύμφωνα με τρέχουσες αναφορές, δεν υπάρχουν ενδείξεις διαπραγματεύσεων για ανανέωση ή αντικατάσταση της συμφωνίας. Σύμφωνα με το Kleine Zeitung, ο ερευνητής του SIPRI, Hans M. Kristensen, ανησυχεί για τις εξελίξεις στο παγκόσμιο πυρηνικό τοπίο και μετά Ο πόλεμος φτάνει τώρα στο τέλος του.

Ο Dan Smith, διευθυντής του SIPRI, προειδοποιεί για μια νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών και σημειώνει ότι ο διμερής έλεγχος των πυρηνικών όπλων μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων βρίσκεται σε κρίση. Ήδη τον Φεβρουάριο του 2023, η Ρωσία ανέστειλε τη συνεργασία βάσει της Νέας Συμφωνίας START και δεν επέτρεψε πλέον επιθεωρήσεις από το εξωτερικό, γεγονός που επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση.

Παγκόσμια δυναμική μετοχών και όπλων

Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αύξηση των παγκόσμιων αποθεμάτων πυρηνικών όπλων. Από τον Ιανουάριο του 2025, υπολογίζεται ότι υπάρχουν συνολικά 12.241 πυρηνικές κεφαλές, με περίπου 9.614 σε στρατιωτικά αποθέματα έτοιμα για πιθανή χρήση. Από αυτές, 3.912 κεφαλές είναι επιχειρησιακές και περίπου 2.100 βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού με βαλλιστικούς πυραύλους. Το [Tagesschau](https://www.tagesschau.de/ausland/ Amerika/usa-ruestungskontrolle-russland-100.html) τονίζει ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να διεξαγάγουν συνομιλίες για τους πυρηνικούς κινδύνους για να αποφύγουν πιθανές συγκρούσεις μετά το 2026. Αυτές οι συνομιλίες θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν πολυμερή παρακολούθηση και έλεγχο των όπλων για να συμπεριλάβουν την Κίνα και άλλες πυρηνικές δυνάμεις

Ο ταχύς πυρηνικός οπλισμός της Κίνας είναι επίσης ανησυχητικός. Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, προειδοποιεί ότι η Κίνα θα μπορούσε να έχει δυνητικά έως και 1.500 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το 2035. Αυτό θα ανάγκαζε τις ΗΠΑ να βασίσουν τη στρατηγική τους για την αποτροπή σε δύο εξίσου ισχυρές πυρηνικές δυνάμεις.

Ιστορικό πλαίσιο ελέγχου των όπλων

Ιστορικά, η λογική βάση για την αποτροπή κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ήταν μια τεράστια πυρηνική συσσώρευση. Η κορύφωση στις πυρηνικές κεφαλές επιτεύχθηκε το 1986, όταν οι ΗΠΑ είχαν περίπου 23.000 κεφαλές και η Σοβιετική Ένωση είχε περίπου 40.000 κεφαλές. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στον αφοπλισμό, αλλά ακολούθησε απογοήτευση και πολλές οπισθοδρομήσεις, όπως η απόσυρση της Συνθήκης INF και από τις δύο χώρες το 2019.

Επιπλέον, ο πολυμερής έλεγχος είναι στάσιμος από τη δεκαετία του 1990 και η Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT), που εγκρίθηκε το 1968, προβλέπει αφοπλισμό και ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Παρά την παγκόσμια αποδοχή του, με ελάχιστες εξαιρέσεις, συγκεντρώνονται ανησυχίες σχετικά με τον στάσιμο αφοπλισμό και την ανάγκη ανάπτυξης νέων προσεγγίσεων για τον πυρηνικό αφοπλισμό.

Συνολικά, το μέλλον του παγκόσμιου ελέγχου των πυρηνικών όπλων είναι αβέβαιο και η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει την πρόκληση να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη του ανανεωμένου πυρηνικού οπλισμού και την ενίσχυση των υφιστάμενων συνθηκών.