Chorwacja zaostrza przepisy: napisy na nagrobkach muszą zniknąć!

Chorwacja zaostrza przepisy: napisy na nagrobkach muszą zniknąć!

Chorwacja zaostrzyła swoje podejście do epitafiów, wzywając do usunięcia tekstów uznanych za obraźliwe dla uczuć religijnych, moralnych lub narodowych Chorwatów. Właściciele grobów mają obowiązek zastosować się do instrukcji, zwłaszcza jeśli napisy odnoszą się do serbskiej tożsamości. Dotyczy to głównie pomników z napisami „na serbskiej ziemi” czy „poległy za serbską Krajinę”, co potwierdził poseł DP Stipo Mlinaric. Właściciele mają 30 dni na usunięcie dotkniętych napisów, w przeciwnym razie grożą im kary w wysokości od 1000 do 5000 euro.

Rozwiązanie to wywołało już oburzenie społeczności serbskiej. Krytycy, w tym metropolita Fotije ze Zvornika-Tuzli, nazywają to prawo dyskryminującym. Serbscy urzędnicy rządowi oskarżają również Chorwację o chęć zatarcia pamięci o serbskich ofiarach i ich tożsamości. Stanowi to dodatkowe obciążenie i tak już napiętych stosunków między Chorwacją a Serbią.

Region Krajiny i jego historia

Region Krajina był centrum mniejszości serbskiej w Chorwacji podczas wojny chorwackiej w latach 1991–1995. Mieszkający tu Serbowie z Krajiny są potomkami ortodoksyjnych rolników obronnych, którzy osiedlili się od XVI wieku, aby chronić imperium Habsburgów przed Turkami. W Chorwacji często unika się określenia „Krajina”, ponieważ jest ono obciążone historycznie. Wojna chorwacka doprowadziła do powstania nieuznanej przez prawo międzynarodowe Republiki Serbskiej Krajiny, z której podczas operacji wojskowej Oluja w 1995 r. uciekli prawie wszyscy Serbowie z Krajiny.

Historycznie rzecz biorąc, Serbowie z Krajiny są częścią ludności serbskiej w Chorwacji, której korzenie sięgają obszarów przygranicznych z Bośnią i Hercegowiną. Powiązanie z tożsamością serbską zostało zachwiane na przestrzeni wieków przez wiele konfliktów, w tym za rządów ustaszów w latach 1941–1945, kiedy szacuje się, że zamordowano około 300 000 Serbów. Te głębokie rany do dziś kształtują stosunki między obydwoma narodami.

Obecne napięcia między Chorwacją a Serbią

Obecne działania Chorwacji stanowią kolejne wyzwanie dla i tak już naruszonych stosunków chorwacko-serbskich. Historycznie rzecz biorąc, dzisiejsze napięcia wynikają ze schizmy wschodniej w XI wieku i różnych przynależności religijnych, które na przestrzeni wieków prowadziły do ​​konfliktów. Chorwacja trzymała się Kościoła rzymskiego, podczas gdy plemiona serbskie zwróciły się ku bizantyjskiej wierze prawosławnej.

Pomimo sporadycznej współpracy między obydwoma narodami, jak np. podczas rewolucji 1848/1849, głównym problemem pozostają konflikty etniczne, a zwłaszcza kontrola nad terytoriami takimi jak Bośnia i Hercegowina. Jednak prawdziwe problemy zaostrzyły się po uzyskaniu przez Chorwację niepodległości w 1991 r., kiedy siły serbskie proklamowały w ramach Chorwacji Republikę Serbskiej Krajiny, a konflikty doprowadziły do ​​wojny.

W tym kontekście historycznym żądanie usunięcia serbskich napisów z nagrobków jest postrzegane jako kolejna próba stłumienia serbskiej tożsamości w Chorwacji i jeszcze większego otwarcia ran z przeszłości.