Wijziging van de Asielwet: Critici spreken van bedrog en wetsovertreding!

Wijziging van de Asielwet: Critici spreken van bedrog en wetsovertreding!

Op 26 april 2025 keurde de Nationale Raad een controversiële wijziging van de asielwet goed die de gezinshereniging aanzienlijk beperkt voor erkende vluchtelingen en degenen die recht hebben op subsidiaire bescherming. Dit amendement werd aangenomen met de stemmen van de ÖVP-Groene coalitie en veroorzaakt verhitte discussies in het politieke landschap. In een kort overzicht is FPÖ-leider Herbert Kickl kritisch over de maatregelen van de regering en beschrijft deze als een bedrieglijke manoeuvre die doet denken aan eerdere politieke activiteiten.

De nieuwe wet maakt het voor directe familieleden mogelijk om toegang tot gezinshereniging aan te vragen. In de regel wordt het verloop van de procedure echter opgeschort. Een reden voor deze strenge maatregelen zou het lage aantal van slechts 60 aanvragen voor gezinshereniging in februari 2025 kunnen zijn, wat mogelijk het gevolg is van strengere controles. Bovendien worden aanvragen uit Syrië niet eens in behandeling genomen.

Kritiek op de maatregelen

Kickl benadrukt dat de beperkingen op gezinshereniging niet alleen ontoereikend zijn, maar ook een negatief effect hebben op de integratiekansen van vluchtelingen. Amnesty International en de VN-vluchtelingenorganisatie bekritiseren deze regeling als een schending van het internationaal recht. Met name artikel 8 van het Mensenrechtenverdrag, dat het recht op een gezinsleven garandeert, wordt gezien als juridisch kwetsbaar als gezinsleden over de hele linie worden afgewezen.

Het kabinet rechtvaardigt de maatregelen met de EU-noodclausule en beschrijft ze als tijdelijke verlichting, vooral voor het onderwijssysteem. Kickl daarentegen roept op tot bredere maatregelen om illegale migratie tegen te gaan en waarschuwt dat de regering niet moet opscheppen over de dalende asielaantallen. Hij geeft uiting aan zijn mening dat de uitdagingen die een grote toestroom van illegale migranten met zich meebrengt ertoe leiden dat de systemen overweldigd worden.

Een grotere Europese context

De besproken regelgeving past in een grotere Europese context waarin de rechten van asielzoekers in meerdere EU-lidstaten steeds verder worden ingeperkt. Volgens Instituut voor de Mensenrechten melden talrijke bronnen gevallen van gedwongen terugkeer van asielzoekers zonder dat hun redenen voor asiel zijn onderzocht. Ook de huisvesting van vluchtelingenfamilies in gevangenisachtige kampen is een ernstig probleem.

De geplande hervorming op EU-niveau is vermoedelijk gericht op het versnellen van de asielprocedures, maar er wordt aangevoerd dat deze regelgeving afwijkt van fundamentele mensenrechtenbeginselen. Mensen die bescherming zoeken uit landen met lage erkenningspercentages moeten versnelde grensprocedures doorlopen en worden aanvankelijk geacht de buitengrenzen van de EU niet te zijn binnengegaan, ook al hebben ze voet op Europese bodem gezet.

Deze wettelijke regelingen en de daarmee gepaard gaande vastberadenheid om de asielprocedures te versnellen doen fundamentele vragen rijzen over het respect van de EU voor de mensenrechten en de humane behandeling van vluchtelingen. Het bestrijden van ketendeportaties naar landen van herkomst blijft een uitdaging die in strijd is met het beginsel van non-refoulement en laat zien hoe uitgebreid het probleem is gegroeid in het debat over het Europese asielbeleid.