De geheime correspondentie tussen Bachmann en Böll onthuld!

De geheime correspondentie tussen Bachmann en Böll onthuld!

De publicatie van de correspondentie tussen Ingeborg Bachmann en Heinrich Böll zorgde opnieuw voor opwinding in het literaire landschap. Het boek, onder redactie van Renate Langer, werpt licht op de bijzondere vriendschap en dialoog tussen de twee belangrijke auteurs, die elkaar in mei 1952 ontmoetten tijdens een bijeenkomst van Groep 47 in Niendorf aan de Oostzee. In zijn voorwoord beschrijft Hans Höller correspondentie als een manier om persoonlijke conflicten te vermijden, wat voor beide schrijvers essentieel was om hun zelfrespect te behouden en de uitdagingen van de literaire wereld het hoofd te bieden. Beide auteurs, verwikkeld in hun eigen zorgen, bespreken de vraag “Wat doen we met ons leven?” in hun 122 correspondentiestukken - 58 brieven van Bachmann en 64 van Böll.

Bachmanns eerste brief aan Böll, geschreven in december 1952, is een antwoord op een verloren brief van Böll. In deze correspondentie wordt niet alleen de wederzijdse waardering duidelijk, maar ook de existentiële onzekerheid die beide schrijvers voelden. De negen jaar oudere Böll kampte met familiale en financiële zorgen, terwijl Bachmann ondanks haar talenten naar onafhankelijkheid streefde. Zonder zich te verdiepen in persoonlijke onthullingen of poëtische debatten, belicht de correspondentie niettemin diepgaande thema's die de levens en het werk van beide auteurs vormden.

Een literaire vriendschap gedocumenteerd

Hoewel de vriendschap tussen Bachmann en Böll minder bekend is dan hun respectievelijke relaties met andere literaire grootheden, vormen hun brieven een waardevol onderdeel van hun literaire ontwikkeling. In biografieën van beide auteurs wordt de ander meestal slechts terloops genoemd, dus deze correspondentie wordt beschouwd als een zeldzame en waardevolle bron van onderzoek en begrip. De publicatie van de correspondentie biedt ook inzicht in de persoonlijke gedachten van de twee schrijvers, ver weg van hun bekendere zaken en vriendschappen met anderen, zoals Max Frisch, Paul Celan en Hans Magnus Enzensberger.

De laatste brief van Böll in de bundel, een uitnodiging voor een conferentie in juli 1972, markeert een belangrijke wending in de correspondentie. Bijna een jaar later, op 17 oktober 1973, ontving Böll nieuws over de dood van Bachmann. De pijn en tederheid die Böll uitdrukt in zijn overlijdensbericht voor “Der Spiegel” maken ook deel uit van het nieuwe deel en illustreren de diepe verbinding tussen deze twee buitengewone figuren in de Duitstalige literatuur. Dit overlijdensbericht overbrugt de kloof tussen vriendschap en verlies en completeert de documentatie van een unieke literaire relatie.

Naast de brieven van Bachmann en Böll worden in de literaire wereld ook andere belangrijke werken genoemd. De onlangs gepubliceerde tekst “A Place for Coincidences” van Bachmann, beschreven als een van haar meest gedurfde en experimentele, en de publicatie over de Dada-erfenis van Hugo Ball tonen de diversiteit in het Duitstalige literaire discours en de voortdurende relevantie van het werk van Bachmann en Böll binnen deze context.

De redactie en publicatie van deze brieven onderstreept niet alleen de vriendschap tussen Bachmann en Böll, maar ook de complexiteit van hun artistieke en existentiële uitdagingen, die de twee uiteindelijk met elkaar verbonden.