Hawala-schandaal in Wenen: broers en tweede vrouw voor de rechtbank!

Hawala-schandaal in Wenen: broers en tweede vrouw voor de rechtbank!

Op 6 juni 2025 begon het proces rond het grootste Hawala-kantoor in Oostenrijk, waarbij een Syrisch trio wordt beschuldigd. Ze runden een restaurant in Wenen-Ottakring en verdienden voornamelijk via het hawala-betalingssysteem, dat bekend staat om zijn informaliteit en vertrouwen. De verdachten, twee broers en de tweede vrouw van de oudere broer, worden ervan verdacht verantwoordelijk te zijn voor het verwerken van betalingen voor honderden smokkelaarsreizen tussen augustus 2021 en maart 2024. De 41-jarige verdachte wordt beschouwd als de ‘baas’ van het restaurant, terwijl zijn jongere broer en de 45-jarige tweede vrouw optreden als zijn ‘rechterhand’.

Volgens informatie van de opsporingsautoriteiten vervoerden geldkoeriers in het eerste kwartaal van vorig jaar op in totaal 21 ritten enkele miljoenen euro's aan contant geld. Een deel van het vervoerde geld werd opgeslagen in het huis van de 45-jarige in Wenen-Floridsdorf. Ondanks de ernst van de beschuldigingen hebben de verdachten gepleit niet schuldig te zijn aan smokkel. De advocaat heeft benadrukt dat het Openbaar Ministerie juist het hawalasysteem wil bestrijden, wat de achtergrond van de zaak nog ingewikkelder maakt.

Het hawala-systeem: achtergrond en functionaliteit

Het Hawala-systeem, dat ‘overmaking’ betekent in het Arabisch, bestaat in het Abbasidische kalifaat al sinds 750. Het werkt op basis van vertrouwen en wederzijdse steun, zonder directe monetaire transacties en zonder officiële goedkeuring van de overheid. Een betaler overhandigt contant geld aan een hawaladar, die vervolgens een andere hawaladar op de bestemming informeert. De ontvanger ontvangt het geldbedrag contant in zijn lokale valuta, terwijl er geen directe geldstroom tussen de Hawaladars bestaat. Dankzij dit proces kunnen grote sommen geld snel en gemakkelijk worden overgemaakt, wat kan worden gebruikt voor zowel legale als illegale doeleinden, waaronder het witwassen van geld en de financiering van terrorisme.

De Wereldbank schat dat er jaarlijks ongeveer 200 miljard dollar via Hawala-netwerken wordt overgemaakt. Hawala wordt vaak gebruikt als alternatieve methode, vooral in regio's waar traditionele banksystemen ontbreken. Welthungerhilfe heeft dit systeem in het verleden gebruikt om miljoenen mensen in crisissituaties te ondersteunen, omdat het sneller werkt dan traditionele bankoverschrijvingen. Dit benadrukt de dubbele rol die hawala speelt in de samenleving: als middel van ondersteuning en als potentieel instrument voor criminele activiteiten.

Juridische uitdagingen en illegaal gebruik

Het gebruik van hawala is gereguleerd in de EU en vereist een passende licentie, waardoor de activiteiten van dergelijke systemen illegale financiële overdrachten mogelijk maken. Omdat Hawala vaak ‘papierloos, accountloos en bankloos’ werkt, is er geen documentatie van kasstromen en overboekingen. Dit maakt het veel moeilijker om criminele activiteiten op te sporen. Overheidsautoriteiten en organisaties zoals BaFin hebben daarom vastgesteld dat hawalasystemen vaak verband houden met het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en belastingontduiking.

BaFin en de Federale Recherche hebben strategieën ontwikkeld om illegale financiële overdrachten te beperken, maar het hawala-systeem blijft een uitdaging vanwege de aard ervan en de verschillende netwerken die wereldwijd actief zijn. Terwijl het proces tegen het Syrische trio voor de rechtbank voortduurt, wordt de aandacht gevestigd op de spanning tussen het nut van hawala voor humanitaire doeleinden en het zorgwekkende gebruik ervan voor criminele activiteiten.

Gezien deze ontwikkelingen blijft het vermoeden van onschuld voor de verdachten bestaan, terwijl er nog steeds intensief wordt gedebatteerd over de juridische en financiële implicaties van hun beschuldigingen en over het functioneren van het hawala-systeem.

De achtergrond en de huidige incidenten rond het hawalasysteem onderstrepen de noodzaak van een gedifferentieerde kijk om het evenwicht te vinden tussen wettelijke eisen en humanitaire behoeften. 5min. bij meldt dat de processen rond dergelijke financiële systemen zich niet alleen moeten richten op de daders, maar ook op de mechanismen van geldoverdracht zelf. Ondertussen verlicht Tagesschau.de de uitgebreide criminele verwikkelingen die met het gebruik ervan gepaard gaan. Een diepere analyse van BaFin laat ook zien hoe ongereguleerde geldoverdrachten een ernstig risico kunnen vormen voor de nationale en internationale veiligheid.