Netanjahu egzekwuje stanowisko kontrowersyjnego szefa Shin Bet pomimo nakazu sądu

Netanjahu egzekwuje stanowisko kontrowersyjnego szefa Shin Bet pomimo nakazu sądu

31 marca 2025 roku izraelski Sąd Najwyższy wydał postanowienie tymczasowe zawieszające zwolnienie szefa Shin Bet Ronena Barsa. Decyzja ta zapadła w atmosferze kontrowersji i protestów przeciwko premierowi Benjaminowi Netanjahu, który jako powód usunięcia Bars podał „brak zaufania”. Stosunki między Netanjahu a Bars są od dawna napięte, szczególnie ze względu na dochodzenia w sprawie współpracowników Netanjahu pod kątem rzekomych powiązań z Katarem.

Katar odgrywa kluczową rolę jako jeden z negocjatorów rozmów z Hamasem i jest powszechnie postrzegany jako zwolennik tej organizacji terrorystycznej. Trudności izraelskiego rządu w zakresie bezpieczeństwa zostały dodatkowo spotęgowane przez dochodzenie Shin Bet w sprawie niepowodzeń, które umożliwiły niszczycielską masakrę w Izraelu 7 października 2023 r. Zabójstwo to wywołało późniejszą wojnę w Gazie i drastycznie zmieniło krajobraz polityczny Izraela.

Nowe kroki pomimo wyzwań prawnych

Pomimo zawieszenia sądu w sprawie zwolnienia, Sąd Najwyższy nadal dał zielone światło na przeprowadzenie rozmów kwalifikacyjnych z kolejnymi kandydatami na stanowisko Shin Bet. Premier Netanjahu przeprowadził już rozmowy z siedmioma kandydatami. Kandydatura jednego z ewentualnych następców, Sharvita, jest obecnie rozpatrywana przez komisję przed przekazaniem decyzji rządowi. Jest to moment ważny z historycznego punktu widzenia, ponieważ po raz pierwszy w historii Izraela rząd zwolnił szefa Szin Bet.

Szin Bet, krajowa agencja wywiadowcza odpowiedzialna za zwalczanie terroryzmu palestyńskiego, odgrywa zasadniczą rolę w kompleksowym aparacie bezpieczeństwa Izraela, który obejmuje także Mossad jako zagraniczną agencję wywiadowczą. Mossad, założony 13 grudnia 1949 roku, jest odpowiedzialny za tajne operacje i ochronę Żydów na całym świecie. Rozwinęła się z Hagany, podziemnej armii, która w okresie Mandatu chroniła żydowskich osadników w Palestynie.

Rola służb specjalnych i stojące przed nimi wyzwania

Wraz z agencją wywiadu wojskowego Aman, Mossad jest jedną z trzech głównych agencji wywiadowczych Izraela. W swojej historii Mossad miał zarówno spektakularne sukcesy, jak i nieudane operacje, w tym porwanie nazistowskiego zbrodniarza Adolfa Eichmanna i zamach bombowy na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium w 1972 r., który zakończył się śmiercią 11 izraelskich sportowców.

Odpowiedzialność polityczna za Mosad spoczywa na premierze, a działalność agencji wywiadowczej podlega ścisłej kontroli Komisji ds. Wywiadu Knesetu i Sądu Najwyższego, który ustala kryteria ukierunkowanych zabójstw. Biorąc pod uwagę gwałtowny rozwój wydarzeń wokół Szin Bet i rolę służb wywiadowczych, Izrael stoi przed poważnymi wyzwaniami wpływającymi zarówno na bezpieczeństwo narodowe, jak i stabilność polityczną.

Czas pokaże, jak ta sytuacja wpłynie na przyszłą architekturę bezpieczeństwa Izraela i jakie może mieć konsekwencje polityczne.