Oszczędności w zasięgu wzroku: kontrowersje wokół nowego budżetu na lata 2025-2026!

Oszczędności w zasięgu wzroku: kontrowersje wokół nowego budżetu na lata 2025-2026!

W ramach przemówienia budżetowego w parlamencie 14 maja 2025 r. minister finansów Markus Marterbauer zapowiedział wprowadzenie kompleksowych działań oszczędnościowych, co ma miejsce w kontekście podwójnego budżetu na lata 2025–2026 i federalnych ram finansowych na lata 2025–2029. Ich celem jest zarządzanie planowanym deficytem na poziomie 18,1 mld euro na 2025 r. i 18,3 mld euro na 2026 r. Działania te są konieczne, ponieważ w 2025 r. przewidywany jest deficyt sektora finansów publicznych na poziomie 4,5% PKB. Pakiet konsolidacyjny obejmuje 6,4 mld euro na 2025 r. i 8,7 mld euro na 2026 r., z korektami zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków.

Minister finansów wyraźnie koncentruje się na problemie wydatków, a nie dochodów. Planowane działania obejmują zniesienie premii klimatycznej, reformę systemu emerytalnego i wprowadzenie wolnej od podatku premii pracowniczej w wysokości 1000 euro. Sekretarz stanu Barbara Eibinger-Miedl opisuje tę strategię jako pierwszy ważny kamień milowy rządu federalnego. Z kolei sekretarz stanu Josef Schellhorn opisuje budżet jako zorientowany na przyszłość, a nie tylko budżet kryzysowy.

Reakcje polityczne na budżet

Propozycja budżetu jest różnie postrzegana w krajobrazie politycznym. FPÖ ostro krytykuje projekt i ostrzega przed dalszym zadłużeniem na poziomie 80 miliardów euro i możliwą unijną procedurą deficytową. Wzywa także do wprowadzenia dodatków stymulujących inwestycje i krytykuje brak oszczędności w sektorze azylowym. Zieloni krytykują budżet jako „zapominający o przyszłości”, szczególnie ze względu na cięcia w osiągnięciach społecznych i środowiskowych.

Z drugiej strony ÖVP określa budżet jako zrównoważony i podkreśla potrzebę wydajności i wzrostu gospodarczego. SPÖ postrzega budżet jako budżet oszczędnościowy z podpisem społecznym i wzywa do zwiększenia inwestycji w edukację i zdrowie. NEOS opowiadają się za reformami strukturalnymi, szczególnie w systemie emerytalnym, a budżet postrzegają jako pierwszy krok w kierunku odwrócenia tej tendencji.

Warunki gospodarcze i środki oszczędnościowe

Środki oszczędnościowe są często reakcją na deficyty budżetowe. Działania te mogą polegać na ograniczeniu wydatków rządowych lub zwiększeniu dochodów i mają na celu zmniejszenie deficytu budżetowego oraz przywrócenie zaufania inwestorów do gospodarki. Działania te obejmują między innymi cięcia w programach socjalnych i podwyżki podatków. Jednak niektórzy krytycy twierdzą, że takie środki oszczędnościowe mogą zaszkodzić wzrostowi gospodarczemu i zaniedbać odpowiedzialność społeczną.

Przykłady z innych krajów ilustrują różne skutki środków oszczędnościowych. W 2010 r. Grecja musiała podjąć drastyczne środki oszczędnościowe przy deficycie budżetowym przekraczającym 15% PKB, ale doprowadziło to do niepokojów społecznych. Wielka Brytania również doświadczyła w 2010 roku działań oszczędnościowych, które zmniejszyły deficyt, ale spowodowały dalsze problemy społeczne, takie jak rosnące ubóstwo. Niemniej jednak nie można pominąć korzyści płynących z takich działań, takich jak zmniejszenie zadłużenia i przywrócenie zaufania inwestorów.

Nadchodzące projekty ustaw budżetowych zostaną przekazane Komisji Budżetowej, a wysłuchanie publiczne zaplanowano na 3 czerwca. Ostateczna decyzja budżetowa ma zostać podjęta 18 czerwca. W trakcie tych dyskusji w centrum uwagi pozostaje potrzeba zapewnienia równowagi między wzrostem gospodarczym a zarządzaniem długiem. Istnieją różne podejścia do ustalania priorytetów wzrostu lub redukcji zadłużenia, przy czym podejście zrównoważone uważa się za optymalne.