LEWO Wiedeń domaga się pomnika Luegera – miejsca dla Johanny Dohnal!

LEWO Wiedeń domaga się pomnika Luegera – miejsca dla Johanny Dohnal!

18 kwietnia 2025 roku ruch polityczny LINKS Vienna wyraził jasne żądanie: pomnik Karla Luegera powinien zostać usunięty, a plac, na którym stoi, przemianowany na Johanna-Dohnal-Platz. Ten krok ma miejsce z okazji 100. rocznicy budowy pomnika, który stanowi kontrowersyjną postać w historii miasta. Doktor Heide Hammer, druga na liście kandydatów do rady okręgu Alsergrund, podkreśla, że ​​antysemicka retoryka Luegera jest nie tylko wątpliwa z historycznego punktu widzenia, ale także aktualna także dzisiaj. Podkreśla pilną potrzebę aktywnej walki z antysemityzmem, co jest także intencją lewicy.

Benjamin Traugott, czołowy kandydat do rady dzielnicy Śródmieście, ostro skrytykował pochodzenie pomnika, którego autorem jest poseł NSDAP Josef Müllner. Podnosi przy tym kwestię integralności artystycznej pomnika i jego przesłania społecznego. W tym kontekście Angelika Adensamer, rzeczniczka LINKS Vienna, podkreśla znaczący wkład Johanny Dohnal na rzecz praw kobiet i sprawiedliwości społecznej. Sheri Avraham, jedna z radnych LINKS w Izbie Pracy, omawia rolę sztuki w przestrzeni publicznej i jej wpływ na percepcję społeczną.

Antysemityzm w historii Wiednia

Debata na temat pomnika Luegera nie jest nowa i toczy się w kontekście długiej historii antysemityzmu w Wiedniu. Karl Lueger, który został zaprzysiężony na burmistrza Wiednia 20 kwietnia 1897 roku, uważany jest za kluczową postać ruchu antysemickiego końca XIX i początku XX wieku. Jego antysemickie wypowiedzi rozpoczęły się już w 1887 roku i były częścią jego programu politycznego. Historycznie istotne jest to, że jego poglądy posłużyły także za wzór dla ideologii Adolfa Hitlera, co wyjaśnia wybuchowość kontrowersji wokół jego pomnika. Pomimo zaangażowania w projekty społeczne, takie jak budowa szpitali, Lueger pozostaje ze piętnem antysemityzmu.

Historyczny wymiar antysemityzmu w Wiedniu sięga czasów średniowiecza, kiedy miały miejsce krwawe prześladowania ludności żydowskiej. Od czasu emancypacji za czasów Józefa II w retoryce i praktyce politycznej wielokrotnie przywoływano zjawisko antysemityzmu. Awans polityczny Luegera był ściśle powiązany z szerokimi nastrojami antysemickimi, które przejawiały się także w oświacie i ruchach społecznych. Dynamika ta uległa dalszemu wzmocnieniu począwszy od roku 1887 wraz z założeniem Chrześcijańskich Towarzystw Socjalnych i wprowadzeniem paragrafu aryjskiego w stowarzyszeniach studenckich.

Aktualne wydarzenia polityczne

W krajobrazie politycznym Wiednia żądanie usunięcia pomnika Luegera i zmiany nazwy placu stanowi decydujący krok. 27 kwietnia zarówno KPÖ, jak i LINKS staną przed wyborami do rad lokalnych i rad powiatowych, co dodatkowo zwiększa potrzebę publicznej dyskusji na te tematy. Zwiększona widoczność antysemityzmu i wysiłki mające na celu wymazanie go ze zbiorowej pamięci miasta to główne elementy tego programu politycznego.

Badanie Luegera i jego dziedzictwa nie jest zatem tylko kwestią pomnika, ale także wskazaniem wyzwań społecznych, przed którymi stoi dziś Wiedeń.