Van gijzelaar naar hopeloosheid: een overlevende vertelt zijn lijden

Van gijzelaar naar hopeloosheid: een overlevende vertelt zijn lijden

Tal Shoham, die op 7 oktober 2023 door Hamas-terroristen in Kibboets Be'eri werd ontvoerd, heeft een grimmig oordeel gevormd over zijn ervaringen na 505 dagen gevangenschap. “De ogen van de Hamas-terroristen waren vol moordzuchtig verlangen”, beschrijft hij in een interview. De kibboets, gelegen op slechts vier kilometer van Gaza en ooit een vredige plek, is nu verworden tot een ruïne die de verschrikkingen van het conflict weerspiegelt. Dit is Shohams derde bezoek aan de plaats van zijn ontvoering, en de terugkeerder beschrijft deze terugkeer als uiterst pijnlijk. Tijdens zijn gevangenschap kreeg Shoham te maken met enorme psychologische en fysieke stress, waarbij de onzekerheid over het lot van zijn familie het zwaarst op hem drukte. Gelukkig kon hij zich herenigen met zijn familie, behalve zijn schoonvader, die werd vermoord op de dag dat hij werd ontvoerd.

Shoham, die verschillende gesprekken voerde met zijn ontvoerders, zegt ook dat hij geen hoop op vrede ziet bij de huidige generatie in Gaza. In zijn ogen wordt de haat die in deze samenleving hoogtij viert, verder aangemoedigd door het onderwijssysteem en de schoolboeken. Shoham gelooft dat het minstens een generatie zal duren voordat er een reële kans op vrede is. Deze pessimistische visie wordt bevestigd door de verklaringen van deskundigen.

Psychologische gevolgen van gijzeling

De psychiater en psychotherapeut de heer Jatzko houdt zich intensief bezig met de psychologische gevolgen van de gijzeling en houdt de complexe situatie in Gaza in de gaten. Jatzko benadrukt dat gijzelaars vaak kampen met grote onzekerheid over hun vrijlating, wat leidt tot ernstige psychologische stress. De voortdurende angst voor geweld en onzekerheid vergroten de psychologische gevolgen enorm. Hoop is cruciaal om psychologisch stabiel te blijven. Gemeenschaps- en emotionele steun spelen een centrale rol bij het bevorderen van het psychologische welzijn van de getroffenen.

Kinderen reageren anders op gijzeling dan volwassenen en vereisen een speciale therapeutische aanpak. Ook de psychologische situatie van de Palestijnen in de Gazastrook blijft gespannen. Velen lijden onder angst en verlies, en het voortdurende gevaar creëert een verhoogd risico op een posttraumatische stressstoornis (PTSS). De WHO maakt zich zorgen over de psychologische gevolgen van het conflict op de lange termijn en roept op tot psychosociale steun voor de bevolking in Gaza.

De schaduw van trauma

Het voortdurende sirenealarm in Israël en bepaalde delen van de Westelijke Jordaanoever creëert een klimaat van angst. Volgens Rahel Bachem, psychotraumatoloog bij het Psychologisch Instituut van de Universiteit van Zürich, leidt de voortdurende dreiging tot een afname van de veerkracht onder de burgerbevolking. Traumatische ervaringen kunnen leiden tot woede en wraakgevoelens en de bereidheid tot dialoog tussen de partijen bij het conflict verder verminderen. De psychologische druk wordt vergroot door de voortdurend herhaalde beelden van geweld, waardoor de samenleving verder wordt gefragmenteerd.

Een dialoog tussen de partijen bij het conflict blijkt uiterst moeilijk, vooral omdat het wederzijdse wantrouwen voortdurend groeit. Het trauma dat dit conflict heeft opgelopen, kan worden doorgegeven aan toekomstige generaties. Communicatie over trauma bij het opvoeden van kinderen is van cruciaal belang om sociaal wantrouwen en spiralen van geweld te doorbreken.

Het is duidelijk dat het in het reine komen met het verleden en een sterke focus op dialoog en verzoening essentieel zijn om collectief trauma te overwinnen en toekomstige conflicten te voorkomen. Transitionele gerechtigheid die verantwoordelijkheid en herstel omvat, zou een weg naar genezing kunnen bieden.