Staatsbegroting onder druk: Mattle eist vóór vrijdag een compromis!
De Tiroler gouverneur Mattle verwacht een compromis in het stabiliteitspact, terwijl de tekortprognoses toenemen.

Staatsbegroting onder druk: Mattle eist vóór vrijdag een compromis!
Op 24 november 2025 zullen de financiën van de staten en gemeenten centraal staan in de politieke discussie in Oostenrijk. De laatste onderhandelingsronde tussen de federale, deelstaat- en lokale overheden moest op korte termijn worden geannuleerd, wat de angst voor het begrotingstekort deed toenemen. De Tiroler gouverneur Mattle zei dat het tekort van staten en gemeenten tot twee miljard euro erger zou kunnen zijn dan aanvankelijk verwacht. Het totale tekort zal naar verwachting stijgen tot 4,9 procent van het bbp, waarmee het de doelstelling van 4,5 procent overschrijdt en niet voldoet aan de doelstelling van het EU-tekortkader van drie procent. Deze onbevredigende situatie zal de urgentie van een compromis tussen politieke belanghebbenden onderstrepen.
Mattle is van mening dat de federale overheid de staten en gemeenten tegemoet moet komen. Hij roept op tot een haalbare oplossing die voldoet aan de financiële eisen en tegelijkertijd rekening houdt met de consolidatie van de overheidsbegrotingen, aangezien de publieke sector niet meer mag uitgeven dan er binnenkomt. Nora Novak, gemeenteraadslid voor Financiën van Wenen, is optimistisch dat er een oplossing zal worden gevonden die de financiering van de diensten van de deelstaten erkent. Tegelijkertijd benadrukt de Neder-Oostenrijkse minister van Financiën Kasser dat de hoofdverantwoordelijkheid voor de staatsschuld bij de federale overheid ligt en roept hij op tot een eerlijke taakverdeling en financiële dekking bij de onderhandelingen.
Uitdagingen op het gebied van de overheidsfinanciën
Het stabiliteitspact, dat de schuldopties van lokale overheden reguleert, moet tegen het einde van het jaar aan de EU worden overgedragen. In de huidige situatie beschrijft de Tiroolse gouverneur het consolidatieproces als “geen alternatief”. Gezien de sterk stijgende uitgaven op het gebied van gezondheidszorg, zorg en kinderopvang is het voor veel deelstaten van cruciaal belang om in de onderhandelingen tot een haalbare oplossing te komen.
De economische situatie in de EU is gespannen omdat verschillende lidstaten niet voldoen aan de eisen van het Stabiliteits- en Groeipact. Volgens Destatis zijn de EU-lidstaten verplicht een overheidstekort van maximaal 3% van het bbp en een schuldniveau van niet meer dan 60% van het bbp te handhaven. Duitsland realiseerde in 2024 een tekortquote van -2,8% van het bbp, maar landen als Roemenië (-9,3%) en Frankrijk (-5,8%) overschreden deze grens, wat kan leiden tot een buitensporigtekortprocedure.
Hervorming van het stabiliteits- en groeipact
De noodzaak van een stabiel financieel kader wordt benadrukt door de huidige veranderingen in het Stabiliteits- en Groeipact (SGP). Op 30 april 2024 zullen nieuwe regels van kracht worden, bedoeld om begrotingsdiscipline en stabiele overheidsfinanciën in Europa te garanderen en tegelijkertijd hervormingen en investeringen te bevorderen. Deze hervormingen zijn in gang gezet in de nasleep van de COVID-19-pandemie en de geopolitieke gebeurtenissen en benadrukken de urgentie om de schuldenniveaus terug te dringen en de tekorten terug te dringen.
De hervorming voorziet in een preventieve en een correctieve arm, waarbij de preventieve arm bedoeld is om buitensporige tekorten te voorkomen. De lidstaten moeten structurele plannen voor het begrotingsbeleid voor de middellange termijn indienen, terwijl het corrigerende deel bepalingen bevat over de buitensporigtekortprocedure die van toepassing is wanneer de tekortreferentiewaarde wordt overschreden. Dit onderstreept de noodzaak van actie, aangezien elf lidstaten in 2022 een tekort hadden van meer dan 3% van het bbp, wat de geloofwaardigheid van de regelgeving in gevaar brengt. Een alomvattend begrip van deze financiële randvoorwaarden is van cruciaal belang voor de komende onderhandelingen in Oostenrijk.