Iran stelt duidelijke voorwaarden voor een nieuw nucleair akkoord met de VS!

Iran stelt duidelijke voorwaarden voor een nieuw nucleair akkoord met de VS!

Op 18 april 2025 formuleerde Iran nieuwe voorwaarden voor een komende nucleaire deal. Teheran eist garanties van de VS dat een toekomstig contract niet eenzijdig kan worden opgezegd. De achtergrond van deze eis is de terugtrekking van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump uit het bestaande akkoord in 2018, wat leidde tot een hernieuwde aanscherping van de sancties tegen Iran. Hoewel Iran ontkent kernwapens te willen ontwikkelen, verwerpt het uitgebreide controles op zijn nucleaire faciliteiten, wat de onderhandelingen bemoeilijkt.

Zaterdag komen Amerikaanse en Iraanse onderhandelaars in Rome bijeen om de voortgang van de gesprekken te bespreken. Tot nu toe zijn de bijeenkomsten in Oman door beide partijen als positief en constructief omschreven. Ondanks de goede signalen dreigde Trump met militaire actie als Iran niet bereid was concessies te doen. De meningen over kernenergie in Iran lopen sterk uiteen. De opperste leider, Ayatollah Ali Khamenei, heeft duidelijke rode lijnen getrokken: goedkeuring van de ontmanteling van centrifuges voor de verrijking van uranium is uitgesloten, evenals onderhandelingen over het raketprogramma van het land. Bovendien verwerpt Iran een vermindering van de hoeveelheid verrijkt uranium tot onder het niveau van de overeenkomst uit 2015.

Het akkoord van 2015 en zijn uitdagingen

De overeenkomst uit 2015, die Iran, de Verenigde Staten, Rusland, China, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland samenbracht, riep op tot versoepeling van de internationale sancties tegen Iran in ruil voor concessies aan zijn nucleaire programma. Nadat de VS zich uit het verdrag hadden teruggetrokken, werden de sancties opnieuw geactiveerd en begon Iran zijn voorwaarden niet na te leven. Deze ontwikkelingen roepen vragen op over de voortgang van de huidige onderhandelingen.

Het Nucleaire Non-proliferatieverdrag (NPV), dat Iran in 1968 ondertekende en in 1970 ratificeerde, beoogt de proliferatie van kernwapens. Het verplicht niet-kernwapenstaten om af te zien van het verwerven van kernwapens, terwijl de vijf officiële kernmachten, waaronder de VS, zich ertoe verbinden zich te ontwapenen. De naleving van het NPV wordt gecontroleerd door de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA), maar het verdrag is gebrekkig omdat het geen effectieve sancties bevat tegen schendingen van het verdrag. Critici wijzen erop dat het NPV een ongelijkheid creëert tussen kernwapenstaten en niet-kernwapenstaten en niet voorziet in effectieve mechanismen om de overdracht van kernwapentechnologie te voorkomen. Daarnaast wordt het vreedzaam gebruik van kernenergie vaak aangevoerd als argument voor het Iraanse kernprogramma.

Met 191 deelnemende staten, waarvan er 93 het NPV hebben geratificeerd, blijft de discussie over nucleaire ontwapening een centraal onderwerp in de internationale betrekkingen. Tegen deze achtergrond is de onderhandelingssituatie tussen de VS en Iran van cruciaal belang voor de toekomst van de mondiale veiligheidsarchitectuur.

De situatie blijft gespannen en de volgende bijeenkomst in Rome zou verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Het aanhoudende scepticisme over het nucleaire programma van Iran en de politieke wrijving tussen de VS en Iran doen de vraag rijzen of er überhaupt een nieuw akkoord zal worden bereikt en welke voorwaarden daarvoor nodig zijn.