De heilige berg Paektu in Noord-Korea is erkend als een UNESCO-geopark

De heilige berg Paektu in Noord-Korea is erkend als een UNESCO-geopark

Hoog op het Koreaanse schiereiland, voorbij militaire controleposten en hobbelige grindwegen in een van de meest mysterieuze landen ter wereld, verrijst een vulkaan met een diep kratermeer doordrenkt van betekenisvolle symboliek.

De majestueuze berg Paektu

Mount Paektu, een actieve stratovulkaan op de grens tussen Noord-Korea en China, vertegenwoordigt de hoogste top van het Koreaanse schiereiland en vormt de kern van de stichtingsmythe van Noord-Korea. Volgens het Zuid-Koreaanse Yonhap News Agency is de Noord-Koreaanse kant van de berg onlangs erkend als UNESCO Global Geopark, wat de eerste keer is dat een Noord-Koreaans natuurgebied aan de lijst is toegevoegd.

UNESCO-erkenning en cultureel erfgoed

Het Uitvoerend Comité van UNESCO erkende de plek vanwege zijn ‘indrukwekkende natuurlijke en culturele erfgoed’, waaronder vulkaanuitbarstingen en geologische kenmerken. Dit gebeurde in één Ontmoeten in februari. Om de betekenis echt te begrijpen, moet je aan de rand van het Chon-meer staan ​​- een caldera ongeveer 2200 meter boven de zeespiegel, gevormd door een enorme uitbarsting meer dan duizend jaar geleden - en de wind in je gezicht voelen.

De mythische betekenis van de berg

Volgens de Noord-Koreaanse legende wordt de berg beschouwd als de geboorteplaats van Dangun, de mythische stichter van het eerste Koreaanse koninkrijk. Kim Il Sung, de Noord-Koreaanse oprichter en grootvader van Kim Jong Un, gebruikte de berg naar verluidt als toevluchtsoord tijdens de strijd tegen de Japanse bezetting in de jaren veertig. Staatsmedia verwijzen vaak naar de oudste Kim in verband met de berg, met titels als 'de legendarische held van Paektu'.

Noord-Korea beweert dat Kim Jong Il, de overleden leider en vader van Kim Jong-un, nabij de Paektu-top is geboren. Gidsen lieten me een houten hut zien waar zogenaamd de sneeuw smolt, de zon doorbrak, bloemen bloeiden en een nieuwe ster aan de hemel verscheen om zijn geboorte te markeren. Historisch bewijs ontbreekt en veel geleerden denken dat Kim waarschijnlijk in Rusland is geboren, maar het verhaal wordt zonder enige twijfel in Noord-Korea verteld. Paektu is niet zomaar een berg - het is een nationaal altaar.

Rol van de Kim-dynastie

De Kim-dynastie gebruikte de berg om hun eigen overlevering en vergoddelijking in scène te zetten. De toppen sieren het nationale embleem van het land en de naam is voor van alles gebruikt, van raketten tot energiecentrales en soms zelfs voor het land zelf. De Noord-Koreaanse samenleving hecht veel waarde aan etnische zuiverheid, terwijl de staatspropaganda de Kim-familie verheerlijkt als onderdeel van hun ‘Mount Paektu-bloedlijn’, die zou behoren tot een nobele en heroïsche stamboom die verbonden is met de oude, legendarische koningen van het Koreaanse schiereiland.

Bezoeken aan de heilige berg

‘Dit is de ziel van de Koreaanse revolutie’, vertelde een gids me terwijl Noord-Koreaanse pelgrims rustig in de buurt stonden, sommigen met tranen in hun ogen omdat ze geloofden dat ze zich op heilige grond bevonden. Kim Jong-un heeft de heilige berg vaak bezocht, meestal vóór grote omwentelingen – zoals de executie van zijn oom in 2013 en de kernproef in 2016.

In 2018 haalde hij de toenmalige Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in naar de top, wat een zeldzaam moment van eenheid markeerde. Moon, die boven Kim's hand stond, noemde het bezoek een droom die uitkwam. “Ik vroeg me af of ik ooit de kans zou krijgen (om hier te komen), maar mijn wens kwam uit”, zei Moon. Voor Koreanen aan beide zijden van de grens is het beklimmen van de top lange tijd een overgangsritueel geweest, maar de meeste Zuid-Koreanen werd de toegang ontzegd.

Geologische betekenis en geotoerisme

Bij deze erkenning benadrukte UNESCO het vulkanische erfgoed van Paektu, valleien gevormd door gletsjererosie en rotsachtige vlaktes als onderdeel van de mondiale betekenis ervan. Ook werd de ‘duizendjarige uitbarsting’ genoemd die plaatsvond op de berg Paektu in 946 na Christus – een van de krachtigste vulkaanuitbarstingen in de geschiedenis.

Volgens de organisatie zijn er momenteel meer dan 200 geoparken in 49 landen. De UNESCO Global Geoparks worden erkend als “verenigde geografische gebieden waarin locaties en landschappen van internationaal geologisch belang worden beheerd met een holistische benadering van bescherming, educatie en duurzame ontwikkeling.” Vorig jaar noemde de UNESCO-commissie de Chinese kant van de berg een Global Geopark onder de Chinese naam Changbaishan.

Noord-Korea had in 2019, een jaar vóór China, om erkenning van het UNESCO-geopark gevraagd, maar een inspectie van de locatie in Noord-Korea werd uitgesteld vanwege de Covid-19-pandemie. Met deze onderscheiding zou Pyongyang nu kunnen proberen Paektu te herpositioneren als bestemming voor geotoerisme, waarbij zowel de natuurlijke wonderen als de Koreaanse mythologie worden gepromoot.

De reis naar Paektu in 2017 voerde ons door afgelegen plattelandsgemeenschappen waar kinderen wegliepen voor onze camera's - sommigen hadden waarschijnlijk nog nooit een buitenlander gezien. In Samjiyon, de dichtstbijzijnde stad, staan ​​monumenten voor Kim Il Sung verspreid over het landschap en dragen de gebouwen littekens van gevechten met de Japanse bezetters. Het leven in de buurt van Paektu is landelijk en schaars. Maar de mensen die we ontmoetten, spraken met stille trots over hun geschiedenis, hun huis en de overtuiging dat ze op een plek wonen die er toe doet.

Een symbool van nationale en mondiale betekenis

Met deze UNESCO-erkenning is Mount Paektu nu niet alleen een nationaal symbool, maar ook erkend als een plaats van mondiale geologische waarde. Of dit tot meer betrokkenheid leidt of een ander voertuig blijft voor het verhaal van Pyongyang is onzeker. Voorlopig blijft de berg overeind staan, de hellingen zijn gehuld in wolken en de verhalen zijn van generatie op generatie doorgegeven. En als je ooit op de top staat, naar het Chon-meer kijkt en de koude lucht inademt, begrijp je misschien waarom zo velen, zowel Noord- als Zuid-Koreanen, geloven dat dit de ziel van Korea bevat.

Dat melden Yoonjung Seo en Joshua Berlinger van CNN.