Netanyahu negeert onderhandelingen over een staakt-het-vuren voor de ontmoeting met Trump

Netanyahu negeert onderhandelingen over een staakt-het-vuren voor de ontmoeting met Trump

Een deadline voor het starten van onderhandelingen over de uitbreiding van de brand in Gaza is maandag verstreken terwijl de Israëlische premier in Washington was. De stilte vanuit zijn kantoor over de mogelijke benoeming van een onderhandelingsteam met Hamas brengt aanzienlijke onzekerheid met zich mee over de volgende stappen van het fragiele staakt-het-vuren.

De huidige status van het staakt-het-vuren

Het staakt-het-vuren, dat iets meer dan twee weken van kracht is, loopt op 1 maart af. Volgens de voorwaarden van de overeenkomst zouden de gesprekken over de volgende fase uiterlijk maandag moeten beginnen. Maar de Israëlische regering heeft nog geen openbaar onderhandelingsteam voor de gesprekken onthuld, laat staan ​​deze naar Qatar of Egypte gestuurd, waar Hamas deze week een delegatie naartoe stuurt. Hamas gaf maandag geen commentaar op de voorgestelde deadline.

De rol van Qatar in de onderhandelingen

De premier van Qatar, die als bemiddelaar optreedt in de gesprekken, zei zondag dat er “geen duidelijke details” zijn over wanneer en hoe de onderhandelingen zouden beginnen. “We hopen de komende dagen vooruitgang te zien”, zei Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani tijdens een persconferentie in Doha.

Israëls strategie onder Netanyahu

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft duidelijk gemaakt dat hij de weg voorwaarts niet in Doha of Caïro ziet, maar in Washington. Deze week wordt hij de eerste buitenlandse leider die een formele ontmoeting heeft met de Amerikaanse president Donald Trump. Het kantoor van Netanyahu maakte aan de vooravond van zijn vertrek bekend dat hij met de Midden-Oostengezant van Trump was overeengekomen dat “de onderhandelingen over de tweede fase van de gijzelingsovereenkomst zullen beginnen met hun bijeenkomst in Washington”, waar ook “de standpunten van Israël” zullen worden besproken.

Vooruitgang sinds het staakt-het-vuren van kracht werd

Sinds het staakt-het-vuren op 19 januari van kracht werd, hebben Hamas en zijn bondgenoten 18 gijzelaars vrijgelaten die in Gaza werden vastgehouden. In ruil daarvoor liet de Israëlische regering 583 Palestijnse gevangenen vrij, van wie velen waren veroordeeld voor ernstige misdaden, waarvan sommigen zelfs levenslange gevangenisstraffen uitzaten, evenals een aanzienlijk aantal kinderen zonder openbare aanklacht of proces.

De uitdagingen van de volgende fase van de onderhandelingen

Het staakt-het-vuren heeft geleid tot een terugtrekking van Israëlische troepen uit de woonwijken van Gaza, een toename van de hulpleveringen aan de enclave en, voor het eerst sinds mei vorig jaar, de opening van de belangrijkste grensovergang bij Rafah om gewonde en zieke Palestijnen te evacueren. Ondanks enkele schendingen heeft het staakt-het-vuren grotendeels stand gehouden en vertegenwoordigt het de tweede onderbreking in vijftien oorlogsmaanden, na een kort staakt-het-vuren in november 2023.

De eerste fase van het staakt-het-vuren zou echter slechts 42 dagen duren. De gesprekken over de tweede fase moeten maandag, de 16e dag van het staakt-het-vuren, beginnen. Dit betekent dat Netanyahu de voorwaarden van de deal schendt door eerst met Trump te praten. In deze tweede fase, zo begrijpt CNN, zou het Israëlische leger zich volledig terugtrekken uit Gaza, en zouden alle levende gijzelaars, zowel soldaten als burgers, worden vrijgelaten in ruil voor extra Palestijnse gevangenen.

Netanyahu's zorgen en internationale reacties

De belangrijkste zorg van Netanyahu deze week zal zijn wat Trump wil. De Amerikaanse president was niet aan de macht tijdens de eerste ronde van de staakt-het-vuren-onderhandelingen, maar zijn team speelde een grote rol in de onderhandelingen die Israël in de richting van een akkoord duwden.

“Onze beslissingen en de moed van onze soldaten hebben de kaart opnieuw getekend”, zei Netanyahu zondag op het asfalt van de luchthaven Ben-Gurion. “Maar ik geloof dat we, door nauw samen te werken met president Trump, ze nog verder en beter kunnen hertekenen.”

Kritiek op de acties van Netanyahu

Gershon Baskin, een ervaren Israëlische onderhandelaar en vredesactivist, zei in een verklaring dat Netanyahu's "weigering om de onderhandelingen te beginnen op de in de overeenkomst gespecificeerde dag een duidelijke schending van de overeenkomst is." Hij voegde eraan toe: “Israël eist dat Hamas alle voorwaarden van de overeenkomst naleeft en tegelijkertijd aanzienlijke schendingen begaat van zijn eigen land. Opnieuw laat Netanyahu de gijzelaars in de steek en brengt ze in gevaar.”

Trump heeft opgeschept over het huidige staakt-het-vuren en gezegd dat hij een einde wil maken aan buitenlandse oorlogen. Niettemin heeft hij ook herhaaldelijk zijn wens geuit dat de twee miljoen mensen in Gaza het gebied zouden verlaten om ‘gewoon de boel op te ruimen’. De gedwongen verplaatsing van burgers kan volgens de Verenigde Naties “een oorlogsmisdaad en/of een misdaad tegen de menselijkheid” vormen.

Reacties vanuit het kabinet

Het voorstel van Trump werd goed ontvangen door de meest extreme ministers in de regerende coalitie van Netanyahu. Minister van Financiën Bezalel Smotrich, die zich krachtig verzette tegen de terugtrekking van Israëlische troepen en kolonisten uit Gaza in 2005, roept de Joden op om de enclave opnieuw te bevolken. “Het aanmoedigen van migratie (van Palestijnen uit Gaza) is de enige oplossing die vrede en veiligheid zal brengen voor de inwoners van Israël en het lijden van de Arabische inwoners van Gaza zal verlichten”, zei hij nadat Trump zijn wens had geuit dat de Palestijnen het gebied zouden verlaten.

Eén minister, de rechtsextremist Itamar Ben-Gvir, heeft zijn partij al teruggetrokken uit de Israëlische regering vanwege het staakt-het-vuren en noemde het een capitulatie. Smotrich heeft gezegd dat hij hetzelfde zal doen als Israël de oorlog in Gaza niet herstart wanneer de huidige, eerste fase van het staakt-het-vuren afloopt.

Kareem Khadder, Mike Schwartz en Eyad Kourdi hebben bijgedragen aan dit rapport.