Iran is zijn raketprogramma aan het upgraden, meldt door China geleverde goederen

Iran is zijn raketprogramma aan het upgraden, meldt door China geleverde goederen

Een schip met 1.000 ton van een Chinese lading chemicaliën die dient als een belangrijk onderdeel van de brandstof van het Iraanse leger, is donderdag aangemeerd buiten de Iraanse haven Bandar Abbas. Dit zou een indicatie kunnen zijn dat de Iraanse raketproductie weer normaal wordt nadat Israël vorig jaar verwoestende en gênante aanvallen op belangrijke fabrieken uitvoerde.

Belangrijke chemische stof: natriumperchloraat

Het schip, genaamd Golbon, verliet drie weken geleden de Chinese haven Taicang met het grootste deel van een lading natriumperchloraat van 1.000 ton aan boord. Deze chemische stof is volgens twee Europese inlichtingenbronnen het belangrijkste ingrediënt voor de productie van de vaste brandstof die de Iraanse conventionele raketten voor de middellange afstand aandrijft.

Iraanse productiecapaciteit

Het natriumperchloraat zou voldoende kunnen zijn om brandstof te produceren voor ongeveer 260 vaste raketmotoren van de Kheibar Shekan-raketten of 200 Haj Qasem-raketten. Deze uitkomst komt op het moment dat Iran een reeks regionale tegenslagen heeft geleden, met name de nederlaag van zijn bondgenoot Bashar al-Assad in Syrië en de verliezen van Hezbollah in Libanon. Na de aanval van Israël op de Iraanse raketproductiefaciliteiten in oktober dachten sommige westerse experts dat het minstens een jaar zou kunnen duren voordat Iran de productie van vaste brandstoffen zou kunnen hervatten. Deze levering suggereert echter dat Iran wellicht niet ver verwijderd is van de mogelijkheid om zijn raketproductie al opnieuw op te starten.

Betrokkenheid van de SSJO

De zending werd aangekocht namens de Procurement Authority of the Self-Sufficiency Jihad Organization (SSJO), die deel uitmaakt van het Iraanse orgaan dat verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de Iraanse ballistische raketten. Het tweede schip, de Jairan, is nog niet klaar en moet nog geladen worden in China. Volgens de bronnen exploiteert de Islamic Republic of Iran Shipping Lines (IRISL) beide schepen. De Jairan zal de rest van de 1.000 ton naar Iran vervoeren.

Reacties en sancties

De Amerikaanse regering en het Verenigd Koninkrijk hebben sancties opgelegd aan IRISL, waarbij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken de rederij omschrijft als een “geprefereerde rederij voor Iraanse proliferators en inkoopagenten.” Het Britse ministerie van Financiën merkte op dat het bedrijf “betrokken was bij vijandige activiteiten” van Iran en benadrukte banden met de Iraanse defensiesector. Zowel de Golbon als de Jairan zijn onderworpen aan Amerikaanse sancties.

Ondertussen blijft China een diplomatieke en economische bondgenoot van het gesanctioneerde Iran, waarbij het de ‘unilaterale’ Amerikaanse sancties tegen het land veroordeelt en Teheran verwelkomt in internationale blokken onder leiding van Peking en Moskou, zoals de Shanghai Cooperation Organization en de BRICS.

China en chemische inkoop

China blijft de grootste energiekoper van Iran, hoewel het land sinds 2022 geen aankopen van Iraanse olie meer heeft gerapporteerd in zijn officiële douanestatistieken, aldus analisten. Ondanks de historische banden tussen China en de Iraanse defensiesector merken waarnemers op dat Peking de afgelopen tien jaar zijn veiligheidsbanden heeft teruggeschroefd, omdat het de banden met Saoedi-Arabië en andere Golfstaten probeert te versterken.

De rol van natriumperchloraat

Hoewel Iran vaste brandstof nodig heeft voor een reeks raketten, waaronder kleinere luchtverdedigingswapens, zal het merendeel van deze voorraden waarschijnlijk ten goede komen aan het Iraanse ballistische raketsysteem. Fabian Hinz, een research fellow bij het International Institute for Strategic Studies, legde uit dat de handel in natriumperchloraat niet wordt beperkt door westerse sancties, maar dat het chemisch kan worden omgezet in ammoniumperchloraat – een brandstof en oxidatiemiddel dat als een gecontroleerd product wordt beschouwd.

Inzicht in de militaire capaciteiten van Iran

Hoewel Iran in het verleden heeft benadrukt dat het in staat is zelf ammoniumperchloraat te produceren, wijst deze verzending op knelpunten in de toeleveringsketen, aangezien de binnenlandse aanschaf van de precursoren onvoldoende is om aan de behoeften aan raketproductie te voldoen. De afgelopen jaren is de Iraanse productie-infrastructuur voor vaste brandstoffen echter dramatisch uitgebreid, zei Hinz.

De Kheibar Shekan-raketten hebben een bereik van 1.420 km, terwijl hun Haj Qasem-modellen doelen tot 1.450 km kunnen bereiken. Ondanks hun technische eenvoud maakt hun bereik ze belangrijk voor aanvallen op Israël. Varianten van deze raketten werden door de door Iran gesteunde Houthi's in Jemen tegen Israël gebruikt, hoewel de afstand oorspronkelijk buiten het standaardbereik van de raketten lag. Het bereik zou echter kunnen worden vergroot door aanpassingen aan de massa van de kernkop of aan de secundaire voortstuwingseenheden.

Solide motoren worden ook gebruikt in de korteafstandsraketten van Iran, die eerder werden gebruikt tegen Amerikaanse bases in de regio en bij de export naar Rusland. Volgens het Israëlische leger is ten minste één wrak van een Keibar Shakan-raket geborgen na de raketaanval van Iran op 1 oktober 2024. Een rapport van de westerse inlichtingendienst bevestigde dat tijdens die aanval ongeveer 50 vastebrandstofraketten voor de middellange afstand op Israël werden afgevuurd.

De Iraanse strijdkrachten zouden over meer dan 3.000 ballistische raketten beschikken, hoewel het exacte aantal van elk type raket onbekend is. Een westerse inlichtingenfunctionaris vertelde CNN dat, hoewel relevante Amerikaanse overheidsinstanties op de hoogte zijn van de zending, de zorgen over de zending beperkt zijn. Als Iran de chemicaliën echter zou gebruiken voor de productie van raketten, met name wapens bestemd voor Rusland, zou dit van groter belang zijn.

De Iraanse regering weigerde te reageren op vragen van CNN voor dit artikel.