Wieszak ostrzega: żądania komisji FPÖ naruszają konstytucję!

Wieszak ostrzega: żądania komisji FPÖ naruszają konstytucję!

8 lipca 2025 r. lider grupy parlamentarnej ÖVP, Andreas Hanger, krytycznie odniósł się do planów FPÖ dotyczących powołania nowej komisji śledczej. Hanger przypomniał, że znani prawnicy konstytucyjni, tacy jak Heinz Mayer i Peter Bußjäger, wyrazili już obawy co do zgodności wniosku z konstytucją. W ÖVP zatrudnionych jest dwóch profesorów prawa publicznego, dr Christoph Bezemek i dr Mathis Fister, którym zlecono przygotowanie raportu, w którym stwierdzono, że wniosek FPÖ jest niedopuszczalny ze względu na pomieszanie dwóch różnych procesów.

Hanger podkreśliła, że ​​właściwa Komisja Regulaminu rozpatrzy wniosek i zapewniła, że ​​ÖVP go odrzuci. Wzywa się FPÖ do przedstawienia swojego wniosku zgodnie z prawem i do zajęcia się tą sprawą w odrębnych komisjach dochodzeniowych. Jeżeli FPÖ nie zgodzi się z tą opinią prawną, może odwołać się do Trybunału Konstytucyjnego.

O funkcjonowaniu komisji śledczych

W demokracji parlamentarnej komisje śledcze odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu rządu i umożliwiają parlamentowi badanie pewnych kwestii przy użyciu suwerennych środków. Podstawa prawna wynika z art. 44 Ustawy Zasadniczej i jest określona w ustawie o komisjach śledczych (PUAG). Raport końcowy komisji śledczej nie ma skutku prawnego sankcjonującego, chociaż sądy nie są związane wynikami.

Osoby, na które publikacja takich raportów ma negatywny wpływ, mają prawo do zgłaszania uwag zgodnie z art. 32 ust. 1 PUAG. Komisja opiera się na propozycji co najmniej jednej czwartej członków Bundestagu i ma status partii, co oznacza, że ​​może dochodzić swoich praw.

Zgodność z prawem i wyzwania

Dla prac komisji kluczowa jest konstytucyjność decyzji ustanawiającej. Obejmuje ona zarówno konstytucyjność formalną, jak i merytoryczną, przy czym sam przedmiot badania musi być zgodny z konstytucją. Jeżeli została powołana komisja, ma ona prawo zbierać dowody, co wynika m.in. z art. 44 ust. 1 Ustawy Zasadniczej.

Komisje śledcze często działają także pod wyzwaniem, że ich praca podlega napięciom politycznym między oświeceniem a opozycją. Co ciekawe, w ponad 75% spraw od 1949 r. komisje śledcze powołano na wniosek frakcji opozycji, podkreślając ich pierwotne zastosowanie jako narzędzia przeciwko większości rządzącej.

Podsumowując, kwestia konstytucyjności żądania FPÖ dotyczącego powołania komisji śledczej pozostaje otwarta. ÖVP nie pozostaje jednak bezczynna i wzywa do prawidłowego wykorzystania tych ważnych instrumentów parlamentarnych w celu wzmocnienia demokracji w Austrii.